12.11.2011 – Sokołowsko

Sokołowsko

W sobotnie przedpołudnie wyruszyliśmy kilkuosobową grupą na fotoSPACER, do Sokołowska. Celem wyprawy był stary poniemiecki cmentarz ewangelicki. Ten całkiem spory cmentarz, usytuowany jest w lesie, zniszczony i zapomniany. Widać także pozostałości po kaplicy cmentarnej oraz – zagarniętej już przez przyrodę – cmentarnej aleji. Na parcelach cmentarnych w dość dobrym stanie zachowanych jest nadal kilka płyt nagrobnych. Fotografowaliśmy je, spędzając w tym miejscu całkiem sporo czasu.
Jako, że dzień był piękny, słoneczny i ciepły – ruszyliśmy na pobliskie wzgórze – do drewnianego schronu turystycznego – by tam rozkoszować się pięknymi widokami doliny Sokołowska, oraz pyszną kiełbasą, pieczoną nad ogniem.

 

Według mało znanej legendy początki wsi miały być związane z hodowcami bydła, którzy, w poszukiwaniu nowych pastwisk, trafili na piękną żyzną, pełną ziół i kwiatów polanę, położoną w głębokiej dolinie otoczonej stromymi zboczami gór, w środku prastarej Puszczy Sudeckiej.

Pierwsze osadnictwo na terenie obecnego Sokołowska i jego okolic pojawiło się na przełomie XIII i XIV wieku. Siedliska usytuowane były na obu brzegach potoku płynącego przez miejscowość. Ich ślady najwyraźniej widać we wschodniej części miejscowości. Od około 1400 roku, nazwa miejscowości – Görbersdorf (Goerbersdorff, 1357 r.) – była wielokrotnie wzmiankowana w dokumentach, w związku ze znajdującym się w pobliżu zamkiem rycerskim Radosno (Ferudenschloß). Nazwa ta, pochodziła zapewne od nazwiska jednego z rycerzy rezydujących na zamku.

Na początku XIX wieku w Görbersdorfie istniało 14 zagród chłopskich. Miejscowość należała do Hochbergów. Jak podaje Knie w swojej książce z roku 1845, we wsi zamieszkiwało 315 mieszkańców, w tym 7 katolików. Wieś posiadała 64 domy i była wolnym sołectwem. Istniały wówczas dwa młyny wodne, dwa wiatraki holenderskie, jedna gorzelnia, 10 krosien tkackich bawełnianych i 13 krosien lnianych. Działało 10 rzemieślników. Jak z powyższych danych wynika była to miejscowość stosunkowo dobrze zagospodarowana. Radykalna zmiana w rozwoju wsi nastąpiła po roku 1849. W lecie tego roku siostrzenica marszałka Blüchera, Maria von Colomb, nabyła od Hochbergów tak zwany Mühlengrundstück, na którym założyła w następnym roku zakład leczenia zimną wodą. Od tego momentu do pierwszych lat XX wieku następuje postępujący rozwój miejscowości – uzdrowiska. Duże zasługi dla rozwoju funkcji uzdrowiskowej zapisać należy na konto doktora Brehmera – szwagra Marii von Colomb.

W pierwszych latach XX wieku w Görbersdorfie isteniały gospody: “Zum Deulachen Kaiser”, “Berghotel” oraz cukiernia i kawiarnia “Laugers Konditorei und Kaffe”. Jak podaje “Gemeidelexikon” z 1898 roku, miejscowość liczyła 832 stałych mieszkańców, w tym 618 ewangelików, 188 katolików i 25 Żydów. Parafia ewangelicka znajdowała się w Langwaltersdorfie (Unisław Śląski), a katolicka we Frydlandzie (Mieroszów). W Görbersdorfie było 128 gospodarstw rolnych i szkoła. Jak podaje spis ludności z 1 grudnia 1905 roku miejscowość obejmowała obszar 331,3 ha ziemi, zabudowana była 72 budynkami mieszkalnymi i 125 zabudowaniami gospodarczymi. Görbersdorf liczył 1328 mieszkańców, w tym 1031 ewangelików (z tego 1023 Niemców), 267 katolików (229 Niemców i 14 Polaków) oraz 29 Żydów.